I. Phần Đọc hiểu (4,0 điểm)
Đọc văn bản:
NHỮNG GƯƠNG MẶT TRẺ THỦ ĐÔ SÁNG TẠO VÀ NGHỊ LỰC
Tối 8-1, Thành Đoàn Hà Nội tổ chức lễ vinh danh “10 Gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu 2018”. Họ là những đại diện tiêu biểu cho thế hệ trẻ Thủ đô đổi mới, sáng tạo, nghị lực, đạt nhiều thành tích xuất sắc trong cuộc sống, cống hiến cho cộng đồng.
Gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu 2018 Đặng Xuân Trường (sinh năm 1991, Giám đốc Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Hachi Việt Nam) được biết tới là người đi đầu xây dựng trang trại thuỷ canh trồng rau sạch bằng việc áp dụng công nghệ cao, tự động hoá. Tốt nghiệp ngành Công nghệ thông tin (Đại học Bách khoa Hà Nội) nhưng Xuân Trường lại có sở thích đặc biệt với nông nghiệp công nghệ cao. Trường cho rằng, cuộc sống hiện đại trước thực trạng báo động về vệ sinh an toàn thực phẩm thì vấn đề nông nghiệp sạch, ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất là xu hướng phát triển tất yếu. Trên thế giới, hiện đã có những ứng dụng sử dụng IoT (Internet of Thing – Internet kết nối vạn vật) để tự động hoả hoàn toàn quy trình trồng rau sạch thuỷ canh nhà phố, trong khi ở Việt Nam còn khả mới mẻ. Nhận thấy những tiềm năng này, tháng 7-2016, Xuân Trường cùng bốn thành viên thành lập Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Hachi Việt Nam ứng dụng IoT để sản xuất rau sạch. So với mô hình truyền thống, việc ủng dụng công nghệ IoT và các giải pháp về thuỷ canh tưới nhỏ giọt để xây dựng trang trại rau Hachi cho năng suất cao hơn từ 50% đến 300%. “Việc ứng dụng giải pháp này có thể giúp tăng tốc độ sinh trưởng của cây từ 30% đến 50%, bảo đảm rau quả sạch, cách li hoàn toàn với môi trường sâu bệnh bên ngoài và trồng được cả những loại cây trái vụ, khó trồng ở điều kiện tự nhiên.”, Trường chia sẻ. Đối với hộ gia đình, Hachi cung cấp bộ sản phẩm trồng rau thuỷ canh tại nhà tiện lợi. Một bộ sản phẩm có giá khoảng 4 – 5 triệu đồng (tuỳ kích thước của giàn trồng), với giàn tiêu chuẩn hai tầng 46 lỗ có thể cung cấp được khoảng 5 – 6kg rau mỗi vụ thu hoạch cho một gia đình. “Với hệ thống này, không cần nhiều đất, không cần ánh sáng, không tốn công chăm sóc, chỉ cần một chiếc điện thoại thông minh (smartphone) kết nối mạng, mọi người đã có thể sở hữu những luống rau tươi sạch tại nhà.”, Trường cho biết. Hiện Hachi có 108 công trình nhà phố, 18 trang trại thuỷ canh, 20 000m2 diện tích sản xuất, 50 tấn rau sạch cung cấp ra thị trường.
Hachi đã xây dựng được gần 10 trang trại trên khắp cả nước như Dự án trang trại thuỷ canh giáo dục TEKY 30m’ (Hà Nội), Trang trại thuỷ canh NFT Delco Eco Farm 1 000m2 ở Bắc Ninh; Trang trại Hokkaido tại Đà Lạt, Thành phố Hồ Chí Minh, Vũng Tàu;… Hachi cũng mở rộng các loại cây mới như các giống cà chua Nhật, dưa chuột Nhật, dưa lưới Nhật và trồng trên công nghệ tưới nhỏ giọt, tiết kiệm đến 95% lượng nước và phân bón so với thông thường. Trường mong muốn thời gian tới, Hachi có một nguồn vốn đầu tư lớn để xây dựng một mô hình nông nghiệp thông minh, tự động hoả hoàn toàn, thay vì phải chăm sóc, tưới bón theo cảm quan, cá nhân và tạo ra rau rất sạch, an toàn cho người sử dụng. […]
Anh Nguyễn Đức Tiến, Phó Bí thư Thành Đoàn Hà Nội cho biết, năm 2018 là năm thứ 10, Thành Đoàn Hà Nội tổ chức vinh danh và trao thưởng “Gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu”. Đây là giải thưởng vinh danh những tấm gương cống hiến, nghị lực, vượt lên hoàn cảnh. Các tấm gương trải đều trên các lĩnh vực, tuy nhiên, năm nay tập trung nhiều ở lĩnh vực học tập, nghiên cứu khoa học, khởi nghiệp, cùng với đó là những doanh nhân trẻ thành đạt có nhiều hoạt động thiện nguyện, đóng góp cho cộng đồng. Hầu hết các gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu sau khi được tuyên dương đều có sự nỗ lực phấn đấu và rất thành đạt.
Thực hiện các yêu cầu sau:
(Theo Lưu Trinh, dẫn theo tienphong.vn)
Câu 1. Đoạn sa pô trong văn bản trên cho biết nội dung gì?
Câu 2. Hãy xác định 03 thông tin về gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu 2018 Đặng Xuân Trường trong văn bản trên.
Câu 3. Những số liệu về Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Hachi Việt Nam có ý nghĩa gì?
Câu 4. Văn bản trên sử dụng ngôn ngữ trang trọng hay ngôn ngữ thân mật? Vì sao?
Câu 5. Từ tấm gương Đặng Xuân Trường, anh / chị suy nghĩ gì về thế hệ trẻ
ngày nay
II. Phần Viết (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
Từ nội dung của văn bản phần Đọc hiểu, anh / chị hãy viết một bài phát biểu (khoảng 200 chữ) trong lễ phát động phong trào: Tuổi trẻ sáng tạo.
Câu 2. (4,0 điểm)
Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh, đánh giá hai đoạn thơ sau:
Khi ta lớn lên Đất Nước đã có rồi
Đất Nước có trong những cái “ngày xửa ngày xưa…”
mẹ thường hay kể
Đất Nước bắt đầu với miếng trầu bây giờ bà ăn
Đất Nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre mà đánh giặc
Tóc mẹ thì bởi sau đầu
Cha mẹ thương nhau bằng gừng cay muối mặn
Cái kèo, cái cột thành tên
Hạt gạo phải một nắng hai sương xay, giã, giần, sàng
Đất Nước có từ ngày đó…
(Nguyễn Khoa Điềm, trích Mặt đường khát vọng,
in trong Thơ Việt Nam 1945 – 1975, NXB Văn học, Hà Nội, 1985, tr. 212 – 213)
-Đất nước tôi thon thả giọt đàn bầu
Nghe dịu nỗi đau của mẹ
Ba lần tiễn con đi, hai lần khóc thầm lặng lẽ Các anh không về, mình mẹ lặng im.
Đất nước tôi
Từ thuở còn nằm nôi
Sáng chắn bão dông, chiều ngăn nắng lửa
Lao xao trưa hè một giọng ca dao
Xin hát về Người, đất nước ơi! Xin hát về Mẹ, Tổ quốc ơi! Suốt đời lam lũ
Thương luỹ tre làng bãi dâu, bến nước
Yêu trọn tình đời, muối mặn gừng cay…
(Tạ Hữu Yên, Đất nước, in trong Tuyển tập Tạ Hữu Yên,
NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2006)
Trả lời:
I. Phần Đọc hiểu (4,0 điểm)
Ngữ liệu đọc hiểu là một văn bản thông tin.
Câu 1:
Đoạn sa pô trong văn bản cho biết thông tin về thời gian, nội dung, chủ đề của sự kiện vinh danh 10 Gương mặt trẻ Thủ đô tiêu biểu 2018.
Câu 2:
HS có thể trình bày các thông tin khác nhau về Đặng Xuân Trường nhưng cần đủ ba thông tin về thành tích có trong văn bản: Chẳng hạn: (1) Người đi đầu xây dựng trang trại thuỷ canh trồng rau sạch bằng việc áp dụng công nghệ cao, tự động hoá, (2) Cùng bốn thành viên khác thành lập Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Hachi Việt Nam ứng dụng IoT để sản xuất rau sạch; (3) Mong muốn: xây dựng một mô hình nông nghiệp thông minh, tự động hoá hoàn toàn.
Câu 3:
Những số liệu về công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Hachi Việt Nam cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của công ti do Trường đồng sáng lập, đồng thời thể hiện sự lan toả của một giải pháp hữu ích cho cộng đồng dân dư ở Hà Nội và nhiều tỉnh, thành khác.
Câu 4:
Văn bản trên sử dụng ngôn ngữ trang trọng vì
Phạm vi giao tiếp: phạm vi rộng, mang tính chất công cộng với nhiều nhân vật giao tiếp khác nhau (ở đây là các độc giả với những đặc điểm riêng về lứa tuổi, giới tỉnh, nghề nghiệp….).
Từ ngữ: bảo đảm chuẩn mực, mang tính toàn dân, tỉnh chính thống và lịch sự (không có từ ngữ mang sắc thái khẩu ngữ hoặc tử địa phương hay tiếng lóng….).
Kiểu câu: được sử dụng cần thận, đầy đủ thành phần, chủ yếu là câu ghép (không có câu đặc biệt, câu cảm thán….).
Câu 5:
HS có thể bày tỏ những suy nghĩ khác nhau về tuổi trẻ này nay nhưng phải có căn cứ, cần dựa vào văn bản hoặc thông tin chính xác từ những nguồn tin cậy khác. Chẳng hạn: Thế hệ trẻ ngày nay giàu khát vọng sáng tạo, mong muốn đem lại những giá trị hữu ích cho cộng đồng.
II. Phần Viết (6,0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm)
HS cần nêu được các ý chính sau đây:
a) Mở đoạn: Tuổi trẻ cần phải phát huy tính sáng tạo trong mọi hoạt động. b) Thân đoạn:
b.1. Thế nào là sáng tạo?
Sáng tạo là tạo ra những cái mới, hữu ích mà trước đây không có, chưa có. Sáng tạo đem lại cho con người cảm hứng lao động và góp phần tạo ra những sản phẩm tốt đẹp cho xã hội.
b.2. Vì sao tuổi trẻ cần phải sáng tạo?
– Vì tuổi trẻ là thời điểm đẹp nhất, có nhiều thuận lợi nhất để sáng tạo.
– Sáng tạo là hoạt động cần thiết để tuổi trẻ đổi mới, tạo ra những giá trị tiến bộ, tốt đẹp cho bản thân và cộng đồng.
– Tuổi trẻ là nguồn lực lao động chính, tạo nên sức mạnh dân tộc. Nếu tuổi trẻ không sáng tạo thì đất nước khó phát triển, dân tộc khó sánh vai với các cường quốc trên thế giới.
b.3. Làm thế nào để tuổi trẻ phát huy huy tính sáng tạo trong mọi hoạt động để đem lại những giá trị tốt đẹp cho bản thân và cộng đồng?
– Mỗi bạn trẻ cần ý thức được trách nhiệm của mình trong việc xây dựng phong trào sáng tạo để góp phần lan toả những giá trị mới, tiến bộ trong xã hội.
– Tuổi trẻ cần không ngừng học hỏi, tiếp cận những tri thức mới, những công nghệ tiên tiến để thực hiện các hoạt động sáng tạo.
– Mỗi bạn trẻ cần có tư duy mở, tránh định kiến, ủng hộ cái mới tiến bộ đồng thời lan toả những giá trị sáng tạo trong cộng đồng.
c) Kết đoạn:
– Mỗi bạn trẻ cần đẩy mạnh các hoạt động sáng tạo để phát triển bản thân và góp phần thúc đẩy tiến bộ xã hội.
– Hoạt động sáng tạo cần được nhân rộng, trở thành phong trào trong tuổi trẻ.
Câu 2. (4,0 điểm)
HS cần nêu được các ý chính sau đây:
a) Mở bài:
– Giới thiệu hai đoạn thơ (thuộc bài thơ nào, ai là tác giả).
Hai đoạn thơ có những điểm giống và khác nhau về nội dung và hình thức nghệ thuật.
b) Thân bài:
b.1. Điểm giống của hai đoạn thơ là gì?
– Cả hai đoạn thơ đều là những nhận thức, tình cảm của các tác giả về đất nước. Đất nước là những gì gần gũi, thân thương, nghĩa tỉnh nhất, vừa lam lũ nhưng cũng vừa thiêng liêng.
– Những suy cảm về đất nước của hai nhà thơ đều được thể hiện qua hình thức thơ tự do để những cảm xúc dạt dào được tuôn chảy, để những cung bậc tình cảm về đất nước được thoải mái bộc lộ.
– Hai tác giả cũng có xu hướng sử dụng các chất liệu của đời sống văn hoá (phong tục, tập quán), văn học dân gian để thể hiện hình tượng đất nước.
b.2. Điểm khác của hai đoạn thơ là gì?
– Nếu đoạn trích Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm nghiêng về việc lí giải cội nguồn của đất nước thì đoạn trích Đất Nước của Tạ Hữu Yên chủ yếu là cảm nghĩ về đất nước trong những năm tháng gian khổ.
– Trong khi hình tượng Đất Nước của Nguyễn Khoa Điềm được khắc hoạ qua hình ảnh của các thế hệ những người trong gia đình (bà, mẹ, cha mẹ, con cái) thì Đất Nước của Tạ Hữu Yên chủ yếu gắn liền với hình ảnh mẹ.
c) Kết bài:
– Hai đoạn thơ đã có những điểm gặp nhau về hình tượng đất nước và cảm nghĩ của các nhà thơ về đất nước. Điều đó cho thấy đất nước là nguồn cảm hứng dạt dào và bất tận với các nghệ sĩ.
– Hai đoạn thơ cũng cho thấy tính chất sáng tạo riêng của mỗi nhà thơ về nội dung trữ tình và hình thức nghệ thuật.